Maatregelen om hinder voor de omgeving te beperken
Dat bouwen zonder hinder niet mogelijk is, hoeven we niet meer uit te leggen. Toch zijn er diverse manieren om de hinder voor de omgeving van je project te verminderen: de hinderbeperkende maatregelen. We onderscheiden daarin drie stappen: voorkomen van hinder, beperken van onvermijdelijke hinder en het beperken van het gevoél van hinder. Alle drie zorgen er op hun eigen manier voor dat de omgeving jouw project als minder vervelend ervaart. En dat bouwt soepeler. In deze blog vind je allerlei maatregelen om (het gevoel van) hinder voor de omgeving te beperken.
Welke hinder ervaart de omgeving?
Hinder, en de beleving daarvan, is subjectief, voor iedereen anders. Voor bouwprojecten en hun projectteams belangrijk om daar rekening mee te houden. Mijn ervaring is dat geluid en trillingen door iedereen als heel storend wordt ervaren. Af en aan rijdend bouwverkeer vindt men over het algemeen ook niet heel prettig, maar minder vervelend dan geluid en trillingen. Omleidingen vinden we het minste probleem, maar op den duur toch ook wel vervelend. De volgende aspecten vallen onder de categorie ‘hinder door een bouwproject’:
- Geluid;
- Trillingen;
- Stof;
- Licht;
- Afsluitingen en omleidingen;
- Verminderde bereikbaarheid van woning, winkel, kantoor;
- Langere reistijd;
- Bouwverkeer.
Welke maatregelen kun je treffen om de hinder voor de omgeving te beperken?
Stap 1: Voorkomen van hinder (bronaanpak)
De beste manier om hinder te beperken is de bronaanpak. Door de werkmethode aan te passen kun je de hinder al flink verlagen. Voorbeelden hiervan zijn: elektrisch materieel in plaats van dieselmaterieel, funderingspalen schroeven of damwanden de grond in drukken in plaats van slaan of boren in plaats een open ontgraving met een langdurige wegafsluiting.
Stap 2: Beperken van onvermijdelijke hinder
Lukt het met de bronaanpak niet om de hinder voldoende te verminderen? Door dingen nét even anders te doen in je project kun je vaak de hinder nog verder verlagen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Aan- en afvoer van materiaal via het spoor of over het water. Door niet alles over de weg aan- en af te voeren, ontzie je het bestaande wegennet. Dat resulteert in minder hinder door bouwverkeer, minder gevaarlijke situaties, minder opstoppingen etc.;
- Ga je toch over de weg? Rijd dan vooral buiten de spits. Rond bijvoorbeeld scholen wordt het erg gewaardeerd als je daar als project rekening mee houdt. In het verlengde daarvan is het ook interessant om – samen met de buurt – te kijken naar de beste bouwroutes. Soms is een andere route beter, veiliger of minder vervelend voor de omgeving;
- Sluit je langdurig parkeerplaatsen af? Zeker als de parkeerdruk al hoog is in een wijk, kunnen tijdelijke parkeerlocaties bijdragen aan het beperken van de hinder;
- Garandeer de bereikbaarheid van omliggende panden, zoals woningen, winkels en kantoren. Scheelt veel onvrede en daarnaast ook claims voor bijvoorbeeld omzetderving;
- Tijdelijke geluidschermen of bouwhekken met geluidwerende doeken kunnen ervoor zorgen dat er minder geluidhinder is voor omwonenden (en dat het gevoel van hinder vermindert!). Is de geluidhinder hiervoor van te korte duur? Denk dan eens na over bijvoorbeeld een tijdelijke alternatieve werkplek voor alle thuiswerkers;
- Automobilisten vinden een korte omleiding over het algemeen niet zo erg, maar voor fietsers en zeker voor voetgangers is een omleiding al snel (te) lang en vertragend. Soms is een tijdelijke oversteekplaats van enorme toegevoegde waarde voor de omgeving.
Stap 3: Verlaag het gevoel van hinder door voorspelbaar te communiceren over de resthinder
Vaak hoor ik van omwonenden terug dat ze bouwhinder als veel minder vervelend ervaren als ze het van te voren wéten. Het gaat hier om het managen van verwachtingen. Dat kun je doen door op een open en eerlijke manier te communiceren met de omgeving. Communiceer je wel, dan zal het gevoel van hinder afnemen. Communiceer je niet, dan zal de irritatie over je project alleen maar toenemen.
Vertel dus (op tijd!) welke werkzaamheden je uitvoert (en wanneer) en wat de omgeving daarvan merkt. Wees ook eerlijk over bijvoorbeeld geluids- of trillingshinder. Schuift de planning op? Deel de nieuwe planning en leg uit waarom de planning veranderd is. Wees voorspelbaar en betrouwbaar als project: zeg wat je doet, en doe wat je zegt. Zo voorkom je verrassingen en geef je je ‘buren’ de kans om zelf maatregelen te treffen. Bijvoorbeeld door weg te gaan of met oordopjes in te gaan slapen.
Voorbeeld
Ik herinner me onze ‘buren’ van Den Haag Centraal nog. Naar aanleiding van een flinke stroom klachten publiceerden we iedere vrijdag het zogenaamde ‘lawaailijstje’ op de website, met daarop alle (nachtelijke) hinder voor zowel reizigers als omwonenden voor de komende week. De klachtenstroom nam snel af, de enige klacht die we in die periode een enkele keer kregen was ‘het lawaailijstje staat nog niet op de site.’
Erken je projectomgeving
Het gevoel van hinder beperken zit niet alleen in goede communicatie, maar ook in hoe je in het algemeen met de omgeving omgaat. Door te luisteren naar de omgeving en de omgeving mee te laten denken, of zelfs meebeslissen, erken je je omgeving. Dat verlaagt het gevoel van hinder van een bouwproject al.
Naast hinderbeperkende maatregelen en goede communicatie kun je als project ook nadenken hoe je de omgeving beter achter kunt laten na afloop van je project. Dat hoeft niet eens veel te kosten. Denk bijvoorbeeld aan verbeteringen voor de flora en fauna. Kun je meer bomen terugplanten dan je weg hebt gehaald? Zijn er bloemenmengsels in plaats van grasmengsels mogelijk? En wat kosten nu een paar huismussenkasten en een ijsvogelwand?
