“Hier bouwt aannemer X in opdracht van ontwikkelaar Y een nieuwe woontoren met uitzicht over de Maas.” Of: “Achter deze schutting werken Klaas en Johan aan de nieuwe vloer van uw metrostation.” Altijd handig om te weten welke partijen betrokken zijn bij die woontoren, en nog veel beter om te laten zien wíe nu daadwerkelijk dat harde werk uitvoeren door weer en wind. Maar dat er een nieuwe woontoren de skyline van Rotterdam verandert zal iedereen een worst zijn. “Ik heb al een huis”. En de vernieuwing van een metrostation brengt alleen maar overlast met zich mee. “Is het nu nog niet klaar?” Wáárom komt die toren er, wáarom is die nieuwe vloer nodig? Dát zijn de vragen die je als projectteam moet beantwoorden! Waarom?
Als groot voorstander van (inter)actieve omgevingscommunicatie volg ik met grote interesse andere bouw- en infraprojecten. Om ideeën op te doen voor de projecten waar ik zelf bij betrokken ben, in te schatten wat goed werkt en om te kijken op welke vlakken ik de omgevingscommunicatie voor mijn projecten kan verbeteren. Veel communicatie, zowel online als offline, bestaat uit het antwoord op de vraag ‘wat gebeurt hier?’. Veel belangrijker vind ik de vraag ‘waarom hier wordt gebouwd’? Gevolgd door: ‘hoe dan?’.
De ‘gouden cirkel’
Simon Sinek tekende zijn ‘gouden cirkel’. Een eenvoudig handvat, bestaande uit drie cirkels: why – how – what. Denk je van buiten naar binnen, dan kom je niet verder dan je standaard aanpak: welk product lever je aan de gebruikers, 
de stad, je klant? Oftewel: we bouwen een woontoren of we vernieuwen de vloer van het metrostation. Wie van binnen naar buiten denkt, denkt na over wat écht belangrijk is voor zijn project of organisatie en vertaalt dat daarna pas door naar diensten, producten, in ons geval: concrete werkzaamheden. Dan is je verhaal ineens:
- We dragen bij aan beter openbaar vervoer… (waarom?)
- …door de doorstroming in de metrostations te optimaliseren. (hoe?)
- Daarvoor leggen we nieuwe vloeren op de perrons, de oude zorgen voor struikelgevaar. (wat?)
En daar zit de sleutel tot succes. Want wie kan nu tegen beter openbaar vervoer zijn? Of tegen het verlagen van het woningentekort? Als gebruikers, stakeholders, omwonenden of potentiële kopers begrijpen waarom jij een overtuiging hebt, geloven ze er zelf ook sneller in. En als iemand in jouw overtuiging gelooft, overtuigt hij anderen in zíjn omgeving daar ook weer van. Wil je dus dat jouw doelgroepen begrip krijgen voor je project en de bijbehorende werkzaamheden (lees: hinder)? Dat je stakeholders begrijpen dat je doet wat je doet? Ben je op zoek naar draagvlak? Participatie? Leg hen dan uit waarom je bouwt. Wat is jouw meerwaarde, wat draag je bij aan de wijk, de stad, de omgeving?
Wat is je drijfveer? En hoe pak je dat aan?
Stel jezelf als projectteam dus de volgende vragen:
- Wat is je drijfveer? Laat ‘geld verdienen’ even buiten beschouwing; wáárom verdien jij je geld op deze manier?
- Hoe pak je dat aan?
- Wat produceer je uiteindelijk?
Deze vragen stel je jezelf niet alleen aan het begin van je project, maar beantwoord je doorlopend. Licht het waarom van je project en alle keuzes die je hierin maakt toe. Leg uit waarom je kiest voor een bepaalde bouwmethode, werktijden, bouwroutes of groter: die ene aannemer. Zoek te samenhang. Laat vervolgens zien hoe je de bouwfasering aanpakt, welke overlegstructuur daarbij hoort en welke communicatiestrategie je volgt. Dán pas vertel je dat je gaat heien, dat er een week lang transporten plaatsvinden, dat mensen om moeten lopen of dat dat metroperron tijdelijk niet beschikbaar is.
Door te beginnen met die ene waarom-vraag heb je niet alleen je interne verantwoording te pakken, maar maak je ook extern het grotere belang, het grote verhaal zichtbaar en begrijpelijk. Dat helpt je doelgroepen om de spreekwoordelijke stip aan de horizon te zien. Het helpt hen ook om te begrijpen dat bepaalde werkzaamheden nodig zijn, dat bepaalde hinder onvermijdelijk is. Simpelweg omdat die hinder uiteindelijk bijdraagt aan dat grotere doel. En dat zorgt weer voor begrip en draagvlak, precies dat wat je als projectteam nodig hebt wanneer je een project gaat realiseren.
