Bouwprojecten vinden veelal in een stedelijke omgeving plaats. Dat betekent in de huidige samenleving dat je als projectorganisatie zomaar te maken kunt krijgen met anderstaligen in je projectomgeving. Een projectmanager vroeg me pasgeleden of hij de bewonersbrieven voor zijn project in meerdere talen moest verzorgen. Daarom in deze blog antwoord op de vraag: “is meertalig communiceren met je projectomgeving noodzakelijk?”
Omgevingsanalyse: hoe ziet je projectomgeving eruit?
Voor ieder bouwproject is het belangrijk om te weten hoe je projectomgeving eruit ziet. Ik adviseer dan ook altijd aan het begin van het project (al in de ontwerpfase) een omgevingsanalyse te doen. Wie wonen, werken, leven er in je projectomgeving? Wie maken op welke manier gebruik van de omgeving? Wat zijn de wensen, behoeften, belangen van alle verschillende betrokkenen? Ook informatie over bijvoorbeeld opleidings- en inkomensniveau, koop- of huurwoningen, migratie, taal en leeftijd vertellen je iets over een passende communicatie-aanpak. Grotere gemeenten hebben vaak goed inzicht in deze informatie (vaak ook op hun website te vinden).
Meertalig communiceren: waarom wel?
Op basis van je omgevingsanalyse kunnen er redenen zijn om meertalige communiceren te overwegen. Bijvoorbeeld:
- Als er in je projectomgeving veel mensen zitten die geen of nauwelijks Nederlands spreken of lezen. In de verkeerde taal communiceren is dan hetzelfde als niet communiceren.
- Als er echt iets misgaat als veel mensen je boodschap niet begrijpen. Omgevingscommunicatie is vaak een mix tussen noodzakelijke ‘need-to-know’-informatie en ‘nice-to-know’-communicatie.
Informatie in andere talen: waarom niet?
Hoewel hierboven belangrijke redenen staan om je projectomgeving juist wél in meerdere talen te informeren, zijn er (uiteraard) ook redenen om ervoor te kiezen alleen in het Nederlands te communiceren:
- Je kunt je bewonersbrief (of ander middel) nooit in iedere taal in jouw projectomgeving vertalen. Wanneer is een doelgroep groot genoeg voor een vertaling?
- Vertalingen kosten tijd en (publiek) geld, en afhankelijk van de omvang van de doelgroep/taal is een vertaling de investering niet altijd waard.
- Er zijn ook andere manieren om je boodschap over te brengen.
4 oplossingen zonder een vertaler in te zetten
Waar je vroeger een (beëdigd) vertaler nodig had om teksten te laten vertalen, zijn er nu diverse andere oplossingen die makkelijker, meer maatwerk, goedkoper of duidelijker zijn:
- Bepaalde apps kun je instellen in alle talen die je wilt. Volg je bijvoorbeeld de BouwApp en spreek je enkel Spaans? Dan stel je de BouwApp in op Spaans. Of Pools, Turks, Italiaans of Russisch, wat je wilt.
- Met Google Translate kun je via de camera van je telefoon automatisch teksten vertalen. Hoewel het taalkundig niet altijd 100% correcte teksten zijn (maar wel steeds beter), komt de boodschap meestal prima over. Wijs je ontvanger hier wel even op! Ook websites kun je tegenwoordig volledig laten vertalen.
- Naast communiceren in tekst, kun je ook gebruik maken van pictogrammen, schetstekeningen, processchema’s en andere visualisaties.
- In wijken met een hoge migratieachtergrond zijn vaak allerlei initiatieven tot contact met bewoners. Gebruik de sleutelfiguren, buurtvaders etc. om jouw boodschap verder te brengen richting de verschillende doelgroepen.
Pictogrammen die WarmtelinQ gebruikt
Ook communiceren richting mindervaliden
Houd in je communicatie ook rekening met mindervaliden in je projectomgeving. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je kiest voor duidelijke lettertypes in voldoende grootte, geef omleidingskaarten voldoende contrast, ondertitel video’s zodat ook doven het begrijpen, kies de juiste kleurstellingen voor kleurenblinden en maak je website digitaal toegankelijk.
Meertalig communiceren met je projectomgeving: doen of niet?
Of meertalig communiceren met je projectomgeving nodig of handig is hangt af van de uitkomsten uit je omgevingsanalyse. Iedere projectomgeving is anders en daarmee is communicatie met je omgeving altijd maatwerk. Meertalig communiceren is niet altijd mogelijk en ook niet altijd nodig, er zijn verschillende oplossingen zonder dat je een vertaler nodig hebt. Is de projectomgeving veranderd? Maar ook: is dit écht noodzakelijke informatie? Dan verandert je afweging misschien lopende je project.
